Hoewel ze een aantal bijzonder interessante eigenschappen vertoont, is het voedingssupplement acetyl-L-carnitine (nog) niet zo bekend bij het grote publiek. Maar als je weet dat dit bijzondere aminozuur breed de vetverbranding kan stimuleren en de hersenstofwisseling kan bevorderen, dan begrijp je wellicht de opgang ervan in de complementaire geneeskunde.
Even voorstellen
L-carnitine is een aminozuur dat vooral voorkomt in vlees (‘carne’ betekent ‘vlees’), gevogelte, vis en melkproducten en dat nauwelijks in plantaardige voeding voorkomt. Het is een ‘semi-essentieel’ aminozuur, wat wil zeggen het niet uitsluitend via de voeding dient aangevoerd te worden, maar dat de mens het ook voor een deel zelf kan aanmaken. Meer bepaald kan dit in de hersenen, lever en nieren en dit uit de aminozuren lysine en methionine, waarbij als cofactoren nodig zijn: ijzer en de vitaminen C, B3 en B6. Acetyl-L-carnitine is de geacetyleerde vorm van L-carnitine, die naast het voorkomen in voedingsbronnen ook de voorkeursvorm is van L-carnitine in voedingssupplementen: omdat de acetylgroep zorgt voor een betere opname en ook ervoor zorgt dat L-carnitine de bloedhersenbarrière passeert.
Vaak tekorten
Tekorten aan L-carnitine komen niet zelden voor. Gezien de dierlijke voedingsbronnen kan dat al bij streng vegetarisme of veganisme. Maar ook bij het ouder worden en de daaraan gekoppelde achteruitgang van de stofwisseling, wordt vaak een sterke afname van de L-carnitine-spiegel gezien. Ook bij lever- en nierziekten komt een gebrek niet zelden voor.
‘Vetzuurcarrier’
Wellicht is de belangrijkste functie van acetyl-L-carnitine het feit dat ze als ‘vetzuurcarrier’ de energiestofwisseling bevordert. Immers, als de vetten uit onze voeding zijn afgebroken tot aparte, langere vetzuurketens, dienen deze laatste nog in de cellen vanuit het cytoplasma naar de mitochondriën vervoerd te worden, om er via ‘bèta-oxidatie’ in deze ‘energiefabriekjes’ verbrand te worden. Binding van de vetzuren met L-carnitine bevordert dat transport. Als we daarbij ook nog in rekening nemen dat acetyl-L-carnitine als antioxidans de mitochondriën beschermt in hun functie, dan kunnen we stellen dat acetyl-L-carnitine breed de energiestofwisseling en meer bepaald de vetverbranding bevordert. Mogelijke toepassingen zijn hierdoor:
- het bevorderen van het fysieke prestatievermogen bij:
- intensief sporten,
- zwaar trainen,
- deelnemen aan wedstrijden,
- chronische spierzwakte,
- spierzwakte door verouderen,
- hartinsufficiëntie of hartspierzwakte. Niet voor niets is de hoogste concentratie van L-carnitine aanwezig in de skeletspieren en het hart het bevorderen van het geestelijke prestatievermogen: voor helder denken en een beter geheugen en concentratievermogen het verhogen van het algemene energieniveau: niet alleen bij gewone vermoeidheid, maar ook bij chronische vermoeidheid door ziektebeelden zoals fibromyalgie, kanker, MS, chronische aandoeningen van lever, nieren, longen en pancreas het ondersteunen van afslankingskuren: indien gekoppeld aan een gezonde voeding een verhoogde vetmassa of BMI, een vetlever (non alcoholic fatty liver disease), een lage vetvrije massa
Hersenmetabolisme
Naast het feit dat L-carnitine de vetverbranding bevordert in de voor de hersenfuncties zeer belangrijke mitochondriën, vertoont dit aminozuur nog andere eigenschappen die de werking van het zenuwstelsel ondersteunen. Zo lijkt acetyl-L-carnitine qua structuur niet alleen op acetylcholine, ze bevordert ook de productie van deze ‘zenuwsignaalstof’ of neurotransmittor, die zeer belangrijk is voor geheugen, concentratie, denken, aanleerprocessen en aansturen van spieren. Daarnaast is geweten dat voor een optimale functie van zenuwcellen en de communicatie tussen de zenuwcellen onderling, de samenstelling, stabiliteit en integriteit van de celmembranen zeer belangrijk zijn. Ook hieraan draagt acetyl-L-carnitine bij, namelijk door de aanmaak te bevorderen van de membraanfosfolipiden en membraaneiwitten. Verder vermindert acetyl-L-carnitine als antioxidans ook nog de schade door vrije radicalen aan het zenuwweefsel, remt ze overprikkeling in het zenuwstelsel en bevordert ze werking van de ‘brain derived nerve growth factor’, een belangrijke stof voor de werking, het overleven en de regeneratie van zenuwcellen. Ten slotte bevordert ze ook de werking van de zenuwcellen die dopamine aanmaken, de neurotransmitter die bijdraagt tot het ervaren van geluk, motivatie en interesse, en ondersteunt ze de aanmaak van bèta-endorfine, neurotransmitter met een pijnstillende en stress verlagende werking. Door al deze positieve invloeden op het centrale en perifere zenuwstelsel kan acetyl-L-carnitine ook nog aangewend worden bij:
- leeftijdsgebonden afname van geheugen en concentratievermogen
- preventie en afremmen van de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie
- depressiviteit, stemmingsstoornissen, stress, innerlijke onrust
- ADHD (attention deficit and hyperactivity disorder), Hyperactiviteit
- ischias (sciatique) door een discushernia, carpal tunnel syndrome
- maculaire degeneratie (leeftijdsgebonden netvliesdegeneratie)
- perifere neuritis (zenuwontsteking)
- perifere neuropathie (aantasten van zenuwbanen) door diabetes, chemotherapie en HIV-remmers
Overige indicaties
Er zijn nog een aantal andere klachten of ziektebeelden, waarbij acetyl-L-carnitine door één of meerdere van bovengenoemde werkingen, nuttig kan zijn:
chronische leveraandoeningen, verminderde leverfunctie, afremmen van levercirrose, chronische hepatitis: niet alleen door een betere vetstofwisseling; ook door een betere leverdetoxificatie
insulineresistentie, (pre)diabetes type 2, glucose-intolerantie, metabool syndroom, diabetische retinopathie en cataract: door de antioxiderende werking en een verbeterde glucosestofwisseling
atherosclerose, preventie van onder meer hart- en vaatziekten, angor pectoris (hartkramp), hypertensie, cardiomyopathie (aantasting van de hartspier, zoals door chemotherapie) en cerebrovasculaire ziekte (beroerte): door de positieve invloed op de vetstofwisseling en de antioxiderende werking. Vooral een gunstig effect bij claudicatio intermittens (etalagebeen) wordt beschreven, waarbij de vorm propionylcarnitine (PLC) het beste resultaat heeft subfertiliteit (verminderde vruchtbaarheid) bij de man: met een positieve invloed op de kwaliteit van de spermacellen
- verminderde functie van de pancreas en nieren
- COPD (Chronische longziekte)
- hyperthyreoïdie (te sterke schildklierfunctie)
Dosis en gebruik
Algemeen wordt een dagdosis aanbevolen van 500 mg tot 2 à zelfs 3 gram. Tijdelijk kan (op voorschrift) 6 gram per dag worden ingenomen. Volgens sommige bronnen wordt acetyl-L-carnitine best tussen de maaltijden ingenomen met voldoende water. Liefst niet ’s avonds innemen vanwege het energetiserend effect.
Waarschuwingen
Acetyl-L-carnitine niet innemen bij hypothyreoïdie (verminderde schildklierfunctie). Bij ernstige ziekten en bij het gebruik van bloedverdunners van het type coumarines, chemotherapeutica, insuline en anti-epileptische medicijnen: enkel op voorschrift. Sommige bronnen stellen dat L-carnitine door de darmflora kan worden omgezet in TMA (trimethylamine), waar vervolgens in de lever TMAO (trimethylamine N-oxide) van wordt gemaakt. Hoge spiegels van die TMAO wordt gelinkt aan atherosclerose, maar een verband tussen de inname van L-carnitine en atherosclerose is niet aangetoond; meer dan waarschijnlijk zijn de voornoemde gunstige effecten van carnitinesupplementen op hart en bloedvaten een stuk belangrijker. Eventueel kan bij de inname van acetyl-L-carnitine ook gezorgd worden voor een goed pre- of probioticum om het intestinale microbioom gunstig te beïnvloeden.
Geef als eerste een reactie