Dat knoflook goed is voor hart- en bloedvaten, weerstand, spijsvertering en vitaliteit, weet de mens al eeuwen. Maar  door de felle smaak, scherpe geur en prikkelende componenten, kunnen we maar beperkt gebruik maken van verse of gedroogde knoflook zonder nevenwerkingen. Daarom ontstonden in de volkgeneeskunde fermentatieprocessen om met knoflook dieper in op het lichaam in te werken en dit zonder nevenwerkingen. Inmiddels zijn vooral twee types daarvan gekend: Aged Garlic Extract (AGE) en Aged Black Garlic (ABG). Eerstgenoemde is een onmisbaar voedingssupplement, de tweede is een regelrecht superfood. 

Gefermenteerde of gerijpte knoflook (Aged Garlic Extract): topvoedingssupplement

• Origine

Toen de Berlijnse professor Dr Eugene Shnell zich 60 jaar geleden afvroeg waarom zoveel Japanners op zeer oude leeftijd nog in een uitstekende gezondheid verkeerden, kwam hij uit op het feit dat zovelen een langdurig gefermenteerd knoflookproduct gebruikten. Omdat de productie daarvan van streek tot streek varieerde, ontwikkelde hij samen met Japanse wetenschappers een gestandaardiseerd fermentatieproces: Aged Garlic Extract of gefermenteerde knoflook was geboren. 

• 20 maand rijping

Een natuurlijk fermentatieproces zorgt vaak voor een meerwaarde. Zo is bv. yoghurt  beter verteerbaar dan melk en gunstiger voor de darmflora, is tempeh lichter verteerbaar dan sojabonen en biedt appelazijn meer gezondheidsvoordelen dan appelsap. Aged Garlic Extract wordt verkregen via een uniek procedé: door biologische knoflook zeer fijn te snijden, worden enzymen vrijgesteld en die zetten een 20 maand durend en gestandaardiseerd, koud rijpingsproces in gang. Dat gebeurt in hygiënische stalen tanks, onder strikte controle van druk, temperatuur en microbiologische zuiverheid. Hierbij worden de harde, irriterende en onstabiele zwavelverbindingen van rauwe knoflook (zoals allicine) omgezet in niet-irriterende, stabiele en vooral veel actievere zwavelverbindingen, voorop S-allylcysteïne (SAC). SAC is een wateroplosbare en zeer goed opneembare stof. Na extractie en concentratie verkrijgt men een gedroogd poeder dat niet alleen reukloos is, het is vooral therapeutisch superieur aan rauwe knoflook of knoflookpoeder en mag hoger gedoseerd worden zonder bijwerkingen op te leveren.

·      Nummer 1 voor hart en vaten

Van geen enkel kruidenpreparaat is zo goed de waarde aangetoond in de preventie van hart- en bloedvatziekten als van AGE of gefermenteerde knoflook! Ze dankt dit vooral aan de inwerking op diverse risicofactoren:

• AGE heeft een uitgesproken natuurlijk ‘bloedverdunnend’ effect waarbij zowel het verkleven van de bloedplaatjes onderling (10 à 25 %) als aan de bloedvatwand (30 à 58 %) sterk wordt verminderd. En net dat is zeer belangrijk bij het voorkomen van trombose, hartinfarct en beroertes. 
• AGE verlaagt mild LDL-cholesterol (6 à 18 %), maar wat veel belangrijker is: er is een sterke afname van de oxidatie van LDL-cholesterol tot de ‘echte slechte’ en aan de bloedvaten verklevende oxycholesterol (min. 50 %).
• ook de triglyceriden, die andere potentieel gevaarlijke vetstoffen, dalen met 10 à 19 %, en de goede HDL-cholesterol neemt toe (7 à 15 %)
• het gehalte van het voor de bloedvaten schadelijke vrije radicaal homocysteïne neemt af met 18 à 27 %.
• de vaatwandstijfheid neemt sterk af met een zeer significant toename van de vaatwandelasticiteit (15 tot 111 %)

Inmiddels is het nut van die gecombineerde gunstige invloed op diverse risicofactoren in tientallen klinische studies bij menselijk proefpersonen aangetoond. Een greep uit de belangrijkste:

• LpPLA2, een merker voor specifieke vaatwandinflammatie en ‘instabiele plaques’

• Sterkere immuniteit

Ook onze immuniteit wordt door gefermenteerde knoflook gestimuleerd. Zo neemt de activiteit van de ‘natural killer cells’ – witte bloedcellen die vreemde indringers te lijf gaan – toe met 160 %! Ook het ‘opruimen’ van gedode virussen en bacteriën door macrofagen, andere witte bloedcellen, gaat een heel stuk vlotter. Vooral ter preventie en bij de aanpak van griepachtige aandoeningen, verkoudheden, virale infecties en aandoeningen van de bovenste en onderste luchtwegen, wordt gefermenteerde knoflook sterk gewaardeerd. Een klinische studie toont aan: wie preventief gefermenteerde knoflook inneemt, doet significant minder symptomen van verkoudheden, heeft minder dagen last van verkoudheden en verliest ook minder werk- of schooldagen door verkoudheden.

• Bijkomende eigenschappen
• leverontgifting: de speciale zwavelverbindingen in gerijpte knoflook helpen in de lever toxische stoffen onschadelijk maken (voedingsadditieven, milieugiften, zware metalen, medicijnen….)
• als bron van antioxidanten beschermt gefermenteerde knoflook de lichaamscellen en DNA erin tegen de schadelijke ‘vrije radicalen’ en draagt zo bij tot de bescherming tegen vroegtijdige ouderdomsverschijnselen, kanker, degeneratieve zenuwziekten, diabetes en allerlei chronische aandoeningen

• Sterk wetenschappelijk onderbouwd voedingssupplement

Inmiddels onderbouwen liefst 870 studies (waaronder veel klinische studies) de werking van AGE. Het is een absoluut basis voedingssupplement geworden in de complementaire geneeskunde. AGE combineert zeer goed met: visolie (EPA en DHA verminderen de ontsteking van de vaatwand en maken cholesterol minder kleverig), met vitamine K2 (tegen de verkalking van de vaatwand), met co-enzym Q10 (om de bloeddruk te verlagen) en met lecithine (verlagen van cholesterol en triglyceriden, minder vaatbeslag ).

Zwarte (gefermenteerde) knoflook (Aged Black Garlic): een regelrecht superfood

• Origine

Meer dan waarschijnlijk is zwarte knoflook of zwarte gefermenteerde knoflook afkomstig van Zuid-Korea. Het ontstond ook in de volksgeneeskunde om de harde en prikkelende natuur van verse knoflook om te buigen in een zachter en lekkerder voedingsmiddel, veiliger bij hogere inname en tegelijk dieper inwerkend op de gezondheid dan verse knoflook. Ook de geurhinder verdween bijna volkomen.

• Korter en wisselend fermentatieproces

Er bestaan meerdere procedés van een verschillende duur om zwarte knoflook te maken. Essentieel is het feit dat de doormidden gesneden witte knoflookbol gedurende een 3 à 4-tal weken een fermentatie ondergaat bij een temperatuur tussen de 66 en 77 graden Celsius en bij de juiste vochtigheidsgraad. Tijdens dit ‘slow cooking’ fermentatieproces reageren de suikers en de aminozuren van de knoflook met elkaar (‘glycatie’ of versuikering), wat aanleiding geeft tot de productie van melanoïde, de stof die verantwoordelijk is voor de rijke, zwarte kleur. Ook bij dit fermentatieproces wordt de prikkelende allicine omgezet in de wateroplosbare en meer werkzame S-allylcysteïne (SAC). Interessant zijn de fysieke – en smaakveranderingen die knoflook hierbij ondergaat, waardoor het culinair een echte topper wordt. De structuur van zwarte knoflook is door het fermenteren namelijk zacht, geleiachtige en plakkerig (zoals een dadel) geworden en de smaak is zoeter, zachter en rijker dan verse knoflook. Met daarbij een zoutige toets, kan je de smaak best vergelijken met die van sojasaus met een lichte knoflooksmaak. Door indrogen en malen kan je vervolgens zwarte knoflook ook als een poeder aanbieden. Het poeder is een dankbaar ingrediënt met een brede toepassing in de keuken. Combinatie met bv 9 maal gebrand bamboezout levert een sterk gezondheid bevorderend voedingsmiddel op. Zwarte knoflook kan ook een tienvoudige concentratie ondergaan (met toename van het gehalte SAC en melanoïde): deze ABG10 + wordt als voedingssupplement in capsules aangeboden. 

• De meerwaarde van zwarte knoflook

Uit onderzoeken is gebleken dat de hoeveelheid antioxidanten in (ongeconcentreerde) zwarte knoflook bijna dubbel zo hoog is dan in verse knoflook: 198 eenheden per gram in vergelijking met 119 eenheden per gram. Dat betekent dus al een betere bescherming van de lichaamscellen tegen schadelijke vrije radicalen. Maar er is meer: de omzetting van allicine tot S-allylcysteïne en de omzetting van andere fytochemicaliën tot alkaloïden en bioflavonoïden zorgt ook voor een sterker ontstekingswerend vermogen op diverse orgaansystemen. Voor het concentratieproduct ABG10+ zijn deze eigenschappen dus nog meer uitgesproken.

• ABG en ABG10 + voor hart en bloedvaten

Echte placebogecontroleerde klinische studies bij menselijke proefpersonen ontbreken vooralsnog, maar aangetoond is alvast:

• in diverse cel- en dierenstudies  werkt zwarte knoflook natuurlijk bloedverdunnend. Dat effect suggereert een betere bescherming tegen hart- en vaatziekten
• in een dierenmodel voor hartinfarct is aangetoond dat zwarte knoflook de schade door zuurstoftekort beperkt
• dieren op een dieet hoog aan suiker en vetten, vertonen minder bloedvataanstasting als ze daarnaast ook zwarte knoflook (ABG10+) krijgen
• in een dierenmodel is aangetoond dat zwarte knoflook (ABG10+) zowel verhoogde LDL-cholesterol- als triglyceridenwaarden verlaagt, wat in combinatie met het verhogen van HDL-cholesterol ook een nut in de preventie van hart- en vaatziekten suggereert
• in weefselstudies is aangetoond dat zwarte knoflook (ABG10+) de contractiekracht van de hartspier verbetert, onder meer omdat het een overmatige druk in de kransslagaders vermindert
• dierenmodellen suggereren een verlaging van hoge bloeddruk door ABG10+, en dit dankzij een bloedvatverwijdend effect

• Zwarte knoflook op andere terreinen
• dierenmodellen tonen aan dat zwarte knoflook het geheugen verbetert en de hersenen beschermt tegen schade door vrije radicalen (zoals gegenereerd door de smaakstof monosodiumglutamaat)
• een grote overzichtsstudie toonde aan dat mensen die regelmatig gefermenteerde knoflookproducten gebruiken (weliswaar ABG en AGE samen) een significant lager risico op kanker vertoonden.
• specifiek van zwarte gefermenteerde knoflook is in weefselstudies aangetoond dat het colonkankercellen in hun groeit belemmert en doodt en dat het de groei en verspreiding van leukemiecellen afremt. Tumormerkers verlagen bovendien. 
• aangetoond is ook dat zwarte knoflook het natuurlijke afweersysteem van de lichaamscellen nog meer versterkt dan witte knoflook
• ABG10+ leidt bij proefdieren tot een lagere calorische inname en een afname van het lichaamsgewicht en de daaraan verbonden insulineresistentie (voorstadium van diabetes en hart- en vaatziekten)
• zwarte knoflook helpt bij dieren dan ook de bloedglucose beter onder controle houden en helpt complicaties door diabetes voorkomen

• Koning in de keuken

Zachter, zoeter en gemakkelijker te verteren dan verse knoflook, geen geurhinder, rijker aan antioxidanten en bron van de werkzame stof SAC: zwarte knoflook is een superfood en een culinaire topper die bij regelmatig gebruik op diverse vlakken de gezondheid verbetert. Wat betreft het gebruik van ABG10 + als voedingssupplement: dat is ook veelbelovend. Hopelijk kunnen de komende jaren klinische studies gedaan worden die de gunstige impact op de gezondheid, gezien in weefselstudies en dierenmodellen, verder bevestigen.