Omdat ze voor een deel door onszelf in de lever wordt aangemaakt, wordt de stof co-enzym Q10 per definitie geen ‘vitamine’ genoemd. Toch is deze ‘bioactieve’ stof zo belangrijk voor ons lichaam dat ze ook via de voeding moet aangevoerd worden. Meer nog: bij heel wat klachten of aandoeningen kan een extra inname ervan zelfs zeer nuttig zijn, zeker als we kiezen voor de direct werkzame en best opneembare vorm: ubiquinol. Een overzicht.
Twee belangrijke eigenschappen
Om onze lichaamscellen maximaal te beschermen tegen schadelijke vrije radicalen en om chronische ziekten af te houden, is het zeer belangrijk dagelijks voldoende antioxidanten in te nemen. Eén van die antioxidanten die daarenboven ook nog onmisbaar is voor een goede functie van de zo belangrijke energie producerende mitochondriën, is co-enzym Q10. De combinatie van deze twee eigenschappen maakt van co-enzym Q10 één van de nuttigste en breedst inzetbare voedingssupplementen. Jarenlang kon men met ‘ubiquinone’ enkel de ‘geoxideerde’ of ‘opgebruikte’ vorm van co-enzym Q10 inzetten als voedingssupplement; die moest dan nog in ons lichaam omgezet worden tot de ‘gereduceerde’ of ‘direct actieve’ vorm ubiquinol. Gelukkig kunnen we inmiddels op ubiquinol beroep doen voor voedingssupplementen, met het bijkomende voordeel dat ubiquinol ook beter wordt opgenomen van ubiquinone.
Statines: minder nevenwerkingen
Heel wat mensen in onze leefwereld vertonen een gebrek aan co-enzym Q10 door povere eetgewoonten en eenzijdige diëten, want co-enzym Q10 komt vooral voor in ongeraffineerde (!) oliën, noten en zaden (sesam!), vette vis, gevogelte en kwaliteitsvlees. Ook mensen op vetarme diëten, mensen met een verstoorde opname (zoals bij chronische maag- en darmziekten), ouderen en herstellenden na een operatie of ziekte vertonen vaak een gebrek. Maar wie zeer vaak een gebrek hebben aan ubiquinol, zijn de talloze gebruikers van cholesterolverlagende statines in onze leefwereld. Statines verlagen cholesterol door een cruciaal enzym in de cholesterolaanmaak in de lever te blokkeren: HMG-Co A reductase. Nu is dat enzym ook een sleutelenzym in de aanmaak van lichaamseigen co-enzym Q10. Wie statines gebruikt, heeft dus vaak te lage bloedspiegels van het beschermende antioxidans ubiquinol. Reken daarbij dat door het blokkeren van HMG-Co A reductase ook minder van de precursor van vitamine D (7-deoxycholesterol) in de lever wordt aangemaakt en je begrijpt dat statines zowel op korte als op lange termijn tot ernstige nevenwerkingen kunnen leiden. Gekend zijn de klassieke spierpijnen tot –ontstekingen, maar de laatste jaren is steeds meer duidelijk geworden dat statines ook de kans verhogen op: leveraandoeningen, nierinsufficiëntie, hartinsufficiëntie, zenuwontstekingen, geheugen- en concentratiestoornissen, dementie, depressiviteit, diabetes type 2, de ziekte van Parkinson, osteoporose, libidoverlies en bepaalde types van kanker. De inname van minstens 100 mg ubiquinol per dag – samen met minimum 2500 IU vitamine D en eventueel 200 mcg vitamine K2 – kan helpen beschermen tegen deze nevenwerkingen. Daarom is tegenwoordig misschien wel de belangrijkste indicatie van ubiquinol:
- gebruik van cholesterolverlagende statines: ter preventie en aanpak van nevenwerkingen
Breed celbeschermend antioxidans
Ubiquinol is een belangrijke vetoplosbaar intra- en intercellulair antioxidans in het lichaam. Niet alleen beschermt het als een ‘direct’ antioxidans (vooral celmembranen, mitochondriën en DNA) tegen schadelijke vrije radicalen, als ‘indirect’ antioxidans helpt ze bij de regeneratie van andere antioxidanten zoals vitamine E. Van ubiquinol gaat dan ook een algemeen cytoprotectief (celbeschermend) en in het bijzonder een neuroprotectief (zenuwbeschermend) effect uit. Dat laatste wordt extra in de verf gezet, omdat co-enzym Q10 ook de mitochondriale werking van zenuwcellen bevordert. Van ubiquinol mag gesteld worden dat het bijdraagt tot de preventie van en kan ondersteunen bij:
- vroegtijdige ouderdomsverschijnselen (“anti-aging”), leeftijdsgebonden ziektebeelden, degeneratieziekten, netvliesdegeneratie
- huidveroudering, rimpelvorming
- geheugen- en concentratiestoornissen, depressiviteit
- neurodegeneratieve aandoeningen zoals de Ziekten van Parkinson en Alzheimer en Multiple sclerose
- kanker: o.a. borst-, prostaat-, cervix- en huidkanker
- maag- en duodenumzweren
- neveneffecten van chemotherapie en radiotherapie
- overmatige vorming van vrije radicalen bij intensief sporten
Preventie en aanpak van hart- en vaatziekten
Ubiquinol is essentieel voor de omzetting van voedingsstoffen tot energie (ATP) in de mitochondriën en wordt daarom in afnemende concentraties aangetroffen in de hartspier, de nieren, de lever, de skeletspieren, de hersenen, enz…. Vooral voor de hartspier is ubiquinol een tonicum: verschillende onderzoeken tonen een correlatie tussen de ernst van hartziekten en de graad van co-enzym Q10-tekort. Als antioxidans remt ubiquinol bovendien significant de oxidatie van LDL-cholesterol tot oxycholesterol, een belangrijke stap in het ontstaan van atherosclerose. Ook helpt co-enzym Q10 het endotheel of de binnenlaag van vaatwanden te beschermen tegen schade door vrije radicalen. Ten slotte gaat van ubiquinol vooral een niet onbelangrijke hypotensieve (bloeddrukverlagende) werking uit: ze leidt onder meer tot een verbeterde afgifte en/of activatie van NO (stikstofmonoxide), de stof die zorgt voor een relaxatie en verwijding van de bloedvatwand. Ubiquinol heeft dus zeker een plaats:
- in de preventie en aanpak van atherosclerose (slagaderverkalking) en van hart- en vaatziekten zoals angina pectoris (hartkramp), hartinfarct en CVA (beroerte)
- als ondersteuning bij hartinsufficiëntie (hartzwakte), hartklepstoornissen, cardiomyopathie (ziekte van de hartspier), aritmieën (hartritmestoornissen zoals voorkamerfibrillatie), herstel na hartchirurgie
- bij hypertensie (hoge bloeddruk): een meta-analyse van 2007 toonde aan dat co-enzym Q10 zonder nevenwerkingen de systolische bloeddruk tot 17 mg kwikdruk en diastolische bloeddruk tot 10 mm kwikdruk kan doen dalen
- bij vaatproblemen bij diabetici
Belangrijke opmerking: verschillende studies hebben aangetoond dat in de preventie en in het afremmen van hart- en vaatziekten, de combinatie van ubiquinol met organische selenium een meerwaarde oplevert.
Minder moe, betere prestaties
Door het hoger beschreven antioxiderende vermogen met onder meer beschermen van het spierweefsel tegen oxidatieve schade én door het bevorderen van de energieproductie in weefsels met een intensief metabolisme, kan ubiquinol ook ingezet worden:
- bij energiegebrek, vermoeidheid, chronische vermoeidheid, fibromyalgie
- bij een verminderde uithouding en prestatievermogen (vooral bij mensen met een zittende levenswijze)
- ter ondersteuning van het prestatievermogen bij sporters (hogere VO2 max), voor een betere recuperatie na intensieve belasting, ter preventie van spierletsels
- als ondersteunend middel bij erfelijke vormen van spierziekten en spieratrofie door zenuwziekten
Minder migraine
Bij 75 % van de migrainepatiënten stelt men een lagere spiegel aan co-enzym Q10 vast in het bloed dan bij mensen zonder deze vorm van hoofdpijn. Bovendien is de verhouding ubiquinol/ubiquinone bij deze patiënten steevast laag, wat wijst op te weinig ‘bioactieve’ en te veel ‘opgebruikte’ co-enzym Q10. 1 à 3 mg co-enzym Q10/kg lichaamsgewicht leidt tot significante afname van de frequentie van de aanvallen (van 19 naar 12,5 dagen/maand, bij 46 % een reductie van 50 % van de hoofdpijndagen). 150 mg/dag leidde na 3 maand bij 61,3 % tot meer dan 50 % afname van dagen met migraine. Bovendien was er ook een afname van begeleidende verschijnselen zoals nausea (misselijkheid).
Ubiquinol kan ook nuttig zijn:
- in de preventie van diabetes type 2; werkt hypoglycemiërend (bloedsuikerspiegelverlagend) bij bestaande diabetes type 2 en het voorstadium ervan (metabool syndroom). Het vermindert tevens de kans op vasculaire complicaties door diabetes (zie hoger)
- voor een betere gezondheid van het tandvlees en paradontaal weefsel (weefsel rond de tanden): vermindert de kans op parodontitis (ontsteking van de weefsels rondom de tanden)
- om het aantal, de beweeglijkheid en de vorm van spermacellen bij mannelijke subfertiliteit (verminderde vruchtbaarheid) te verbeteren
- voor een betere werking van het immuunsysteem en om de ernst van allergieën te verminderen. Ubiquinol bevordert het herstel van de mitochondriale functie en de longfunctie na COVID-19
- om de nierfunctie te verbeteren bij chronische nierinsufficiëntie (nierfalen)
- om de vetverbranding te bevorderen bij overgewicht en obesitas
- om de levenskwaliteit te verbeteren na de menopauze
- om de lagere bloedspiegel aan co-enzym Q10 door veganisme op te vangen
Geef als eerste een reactie