Fytotherapie is een planten en kruidengeneeswijze, het behandelt gezondheidsklachten met plantaardige middelen en medicinale kruiden en planten. Deze kunnen zowel inwendig als uitwendig aangewend worden. Aromatherapie is daar een onderdeel van, de studie die zich toelegt op het gebruik van etherische olie van kruiden, bloemen en andere plantendelen. Aromatherapie staat voor behandeling met geuren. Fytotherapie werkt met infusies, tincturen en plantenextracten, er wordt veelal gewerkt met het geheel van de plant, in de aromatherapie maar met een klein deel: de essentiële olie van planten of onderdelen van planten.
Planten en kruiden kunnen op verschillende manieren therapeutisch bereid worden: als thee of koud aftreksel, olie, tinctuur, supplementen, zalf, in bad, als kompres of kruiden omslag. Essentiële oliën kunnen we met een aromadiffuser verstuiven, maar vaak worden ze ook als actief ingrediënt toegevoegd aan een verzorgingsproduct. Echter, etherische olie is zeer geconcentreerd, en moet daarom altijd verdund gebruikt worden of opgenomen in een samengesteld product of een draagolie zoals druivenpitolie of zonnebloemolie. Bij puur onverdund gebruik op de huid bestaat bij sommige oliën zelfs het risico op brandwonden of irritatie. Dit risico is er minder bij gebruik van een plantenextract in een zalf, maar toch is voorzichtigheid geboden. Een allergische reactie is altijd mogelijk ook als de samenstelling natuurlijk is. Ook in het bad kan je geen onverdunde olie gebruiken, olie mengt zich niet met water, daarvoor heb je een emulgator nodig die verbinding maakt tussen olie en water. Verder worden essentiële oliën uiteraard als parfum of fragrance gebruikt om hun specifieke geur (in parfum en cosmetica) en in verzorgende producten voor hun huidverzorgende eigenschappen.
Etherische oliën worden ook wel essentiële, aromatische of vluchtige oliën genoemd. Dit zijn geurstoffen die gevormd worden onder invloed van de zon en opgeslagen zijn in de kleine holtes en kanaaltjes in de plant. Deze geurende oliën bevatten de essentie, de Chi, de levenskracht, de ziel van de plant. Deze energie kan bijdragen aan jouw levenskracht en welzijn. Door het gebruik van essentiële oliën kan je de kwaliteit van de lucht in je huis verbeteren. Door een ontspannend of activerend bad of massage kan je jouw lichamelijke en/of geestelijke ongemakken verlichten. Essentiële oliën werken ondersteunend bij lichamelijke en/of psychische onbalans. Ze kunnen ondersteunen bij stress en hebben een harmoniserende werking. Ze verwarmen, verkoelen, verzorgen en regenereren. Ze geven balans en strelen de huid en de ziel.
Hoe worden etherische oliën gewonnen?
De meest gebruikte techniek om de extractie van essentiële olie te bekomen gebeurt door middel van de destillatie van een aromatische plant (bv. munt), een bloem (bv. kamillebloesem), zaadjes (bv. venkelzaad), hout (bv. sandelhout), vruchten (bv. mandarijn) of bessen (bv. jeneverbes).
Meestal gebruikt men stoom- of hydrodistillatie onder lage druk. Hierbij wordt hete stoom of waterdamp door geurende plantendelen geleid en deze plantendelen worden gekookt, waarbij damp vrij komt. Olie van goede kwaliteit bekomen is een veeleisend en secuur proces. Er zijn vaak honderden kilo’s, liefst biologische planten nodig om goede olie te maken. De etherische olie gaat met de stoom of waterdamp mee en bij het afkoelen komt het weer vrij. Het bottelen gebeurt in donkergekleurde flesjes (bruin of blauw) zodat de essentiële olie beschermd is tegen lucht en licht. Het bijproduct van dit proces noemt men hydrolaten, die kunnen ook gebruikt worden bv. als een lotion.
Er bestaan ook synthetische vormen van aroma oliën, deze hebben echter niet de waardevolle levenskrachtige eigenschappen van de echte plant. Ze zijn veel goedkoper, maar enkel maar geschikt voor de verstuiver, om een aangename geur te verspreiden. Ze zijn niet werkzaam, je kan ze niet op de huid gebruiken, noch in bad of voor verzorgingsproducten.
De werking van planten en oliën
Al in de oudheid werden planten gebruikt voor lichaamsverzorging vanwege hun voordelen voor huid en haar en als natuurlijk medicijn. Veel planten zijn rijk aan vitamines, zoals vitamine E, en vetzuren, omega 3, 6 9 of omega 7, belangrijk voor huid en slijmvliezen, die problemen als vochtverlies, fijne lijntjes, pigmentvlekken en puistjes kunnen aanpakken. Ontsmettende zalven worden vaak verrijkt met tijm, tea tree, eucalyptus en/of den en hoestdrankjes met tijm.
Vette plantolie
De koudgeperste zuivere (onbewerkte) liefst biologische olie uit noten, zaden, pitten, kiemen en vruchten wordt gebruikt bij huidverzorgingsproducten. Ze is rijk aan vitaminen, mineralen en spoorelementen. Men noemt ze vette plantolie om ze te onderscheiden van etherische olie. Ze kan fungeren als draagolie voor etherische olie, maar ook toegevoegd worden aan crèmes. Vette plantolie lijkt erg op het natuurlijke huidvet (sebum) en heeft eigenschappen die op zijn minst gelijkwaardig zijn aan de therapeutische waarde van essentiële olie. Ze verzorgt en ondersteunt de huid. Zowel inwendig als uitwendig dragen vette oliën bij aan een goede gezondheid en een gezonde huid. Ze voeden, verzachten, beschermen en hydrateren de huid en zorgen ervoor dat de huid zo weinig mogelijk vocht verliest. Ze houden de huid elastisch, gaan rimpelvorming tegen, ondersteunen het herstellend vermogen van de huid en kunnen een bijdrage leveren bij de behandeling van een droge, rode en gevoelige huid.
Etherische olie
Een aantal etherische oliën zijn speciaal geschikt om in een huidolie te gebruiken. Voor een ontspannende huidolie meng je maximaal 20 druppels etherische olie in een 100 ml vette plantolie zoals jojoba. Alleen lavendel, tea tree en helicryse kun je druppelsgewijs puur op de huid gebruiken.
Aloë Vera
Deze vetplant wordt al duizenden jaren gebruikt om wondjes te helen, omdat het de regeneratie van de huid versnelt. Een van de bekende voordelen van aloë Vera is het verkoelende effect. Het wordt ingezet bij het kalmeren van zonnebrand, een rode of jeukende huid. Daarnaast heeft aloë Vera sterke hydraterende eigenschappen waardoor je het vaak tegenkomt in zowel huidverzorgings- als haarverzorgingsproducten. Het is een favoriet in dag- en nachtcrèmes omdat het vitamine A, C en E bevat. Deze drie vitamines houden de huid stevig en gehydrateerd,om fijne lijntjes te voorkomen.
Kamille
Kamille werkt ontstekingsremmend en heeft in haarproducten een ophelderend effect op blond haar. Het heeft een kalmerend effect op een geïrriteerde, rode en droge huid. Een extract van kamille wordt vaak toegevoegd aan kalmerende crèmes en milde reinigingsproducten.
Lavendel
Lavendel heeft naast een rustgevende geur ook antiseptische eigenschappen die helpen om de huid tot diep in de poriën te reinigen. Daarnaast werkt de plant kalmerend en rustgevend, op heel ons systeem en ook op de huid, je komt het vaak tegen in lotions en maskers.
Calendula
Calendula of goudsbloem wordt ingezet als vochtverzorgende fixer van een zonverbrande of beschadigde huid omdat het ontstekingsremmende eigenschappen heeft. Het heeft daarnaast een kalmerend effect op acne en jeukend eczeem.
Duindoorn
Duindoorn is een echte schoonheidsspecialist. De rijke olie uit de zaden en pulp beschermt de huid en versterkt haar beschermende eigenschappen. De hoge concentratie aan linol en linolzuur, palmitoleïnezuur en vitamine E verzacht irritaties. Het bevat uitzonderlijk veel omega 7 vetzuur, dat herstellend en verjongend werkt op de huid en de slijmvliezen.
Tea tree olie
Tea Tree Oil is een etherische olie met sterke antibacteriële eigenschappen die kunnen helpen om acne veroorzakende bacteriën te bestrijden. Een paar druppels toegevoegd aan je dagelijkse gezichtsreiniger , een concentratie van 5 % is voldoende, kunnen een wereld van verschil maken bij de behandeling van acne en jeugdpuistjes. Het kan ook gebruikt worden in de voetverzorging bv. om nagelschimmel te bestrijden.
Geef als eerste een reactie